22 października 2019 r. Główna Kwatera ZHP przyjęła uchwałą 91/2019 ostatni element oryginalnego planu „opcji zero” sprzed 6 lat – nowy, kompleksowy „Regulamin musztry i ceremoniał harcerski”.
Materiał ten zastępuje 3 obowiązujące dotąd dokumenty:
- „Zasady musztry i ceremoniału harcerskiego” z 1997 r.
- „Zasady i tryb przyjmowania nazw i imion” z 2002 r.
- „Instrukcję w sprawie sztandarów w ZHP” z 2005 r.
W odróżnieniu od dotychczasowych dokumentów „opcji zero” ten materiał ma w większości charakter poradnika i zbioru wytycznych, nie ścisłego regulaminu. Jest on odpowiedzią na zapotrzebowanie zgłaszane przez drużynowych wykorzystujących podstawową musztrę w celach wychowawczych, ale też organizatorów uroczystości i jednostki reprezentacyjne szukających pomocy przy organizowaniu konkretnych wydarzeń w uroczystej, ceremonialnej oprawie. Obowiązujący dotąd 22-letni już „Regulamin musztry i ceremoniał” był w wielu kwestiach dość lakoniczny i siłą rzeczy nie odpowiadał na pojawiające się przez lata nowe wyzwania.
Trzeba koniecznie podkreślić, że drużynowy pracujący z musztrą w drużynie nie ma teraz niczego zmieniać. „Baczność”, „spocznij”, zwroty, zmiany szyku, meldowanie – wszystkie te rzeczy są cały czas takie same. Jeśli jednak ktoś miał wątpliwości co do któregoś elementu, teraz może odwołać się do zdjęć i szczegółowych opisów. W wyjaśnieniach zawarto także gdzieniegdzie wskazówki, jakie spotykane czasem elementy praktyki są zdecydowanie błędne, żeby wiadomo było, czego lepiej nie robić.
Największa część materiału, ceremoniał, to ogólne zasady poszczególnych uroczystości, na ogół wraz z przykładowymi przebiegami szczegółowymi, żeby nie trzeba było wszystkiego wymyślać od nowa. Zespół starał się ująć te wydarzenia, które najczęściej organizujemy lub w których uczestniczymy.
Z nowych rzeczy opisano m.in.:
- czym jest drużyna reprezentacyjna, a czym drużyna sztandarowa,
- musztrę z laskami skautowymi,
- postępowanie z flagą państwową, m.in. podczas podnoszenia jej na maszt i opuszczania,
- postępowanie ze sztandarami, w tym wprowadzanie ich na uroczystości,
- zasady postępowania z proporcami (zasadniczo inne niż w przypadku sztandarów!),
- ideę „kampanii »Bohater«”,
- ideę apelu poległych i apelu pamięci,
- ogólne zasady i przykładowy szczegółowy przebieg apelu,
- szczegóły postępowania harcerskich reprezentacji podczas uroczystości o charakterze religijnym,
- postępowanie przy składaniu wieńców,
- postępowanie przy odsłanianiu tablic pamiątkowych,
- zasady precedencji zaproszonych gości – na co zwracać uwagę, by kogoś niezamierzenie nie urazić.
Nowy materiał nie wymaga zmian istniejących elementów obrzędowości – żadnego przeszywania sztandarów czy proporców ani zmian nazw jednostek według nowego schematu. Co najwyżej może się gdzieniegdzie zdarzyć potrzeba zmiany stosowanej dotąd w środowisku pojedynczej komendy, ale nieliczne zapisy „tak nie robimy” w materiale dotyczą tylko przypadków naprawdę błędnych. Mamy za to nadzieję, że nowe informacje, wyjaśnienia, przykłady i ilustracje ułatwią zarówno codzienną pracę w drużynie, jak i okazjonalne organizowanie ceremonialnych przedsięwzięć o większej skali.
