Co proponuje harcerstwo dla rozwoju dziecka?
Potrzeby dziecka zmieniają się wraz z jego rozwojem psychofizycznym. Instruktorzy harcerstwa wiedzą o tym doskonale, dlatego prowadząc gromadę zuchową lub drużynę harcerską, stosują odpowiednie działania dydaktyczne. Jednym z elementów harcerskiej metody wychowawczej jest nauka poprzez działanie. Dlatego na zbiórkach zuchowych dzieci poznają świat bawiąc się w coś lub kogoś, harcerze uczą się poprzez uczestnictwo w grach, harcerze starsi – realizację projektów, a wędrownicy dzięki służbie i pokonywaniu własnych słabości.
Czym różni się harcerstwo od innych zajęć dodatkowych?
Harcerstwo, to przede wszystkim różnorodność. Każdy człowiek, niezależnie od tego, jakie ma talenty i predyspozycje, może zostać członkiem ZHP. Tutaj liczy się przede wszystkim chęć współpracy. Harcerstwo uczy działania w zespole, a jednocześnie stawia na indywidualność. Niezależnie od tego, czy zuch lub harcerz jest uzdolniony plastycznie, muzycznie, matematycznie lub aspiruje do bycia sportowcem, w ZHP zawsze znajdzie coś dla siebie. Tym samym harcerstwo potrafi połączyć wszystko co oferują inne zajęcia dodatkowe, a jednocześnie przedstawić to w dużo atrakcyjniejszy sposób.
Jak wyglądają zajęcia na biwakach, obozach harcerskich i czym wyróżniają się od innych kolonii?
Biwaki i obozy harcerskie, to wyjazdy pełne wrażeń, zapewniają dziecku tak potrzebną w procesie wzrastania aktywność. Jednocześnie instruktorzy harcerscy pamiętają o realizacji głównej zasady – nauki poprzez działanie. To czas, w którym dzieci stają się bardziej samodzielne i zaradne. Każdy dzień na biwaku lub obozie jest dobrze zaplanowany i przygotowany zgodnie z predyspozycjami i wiekiem uczestników. Instruktorzy pracują z nimi przez cały rok, w związku z czym dobrze znają ich potrzeby. To zaleta rzadko spotykana wśród innych organizatorów wypoczynku.
Kim są instruktorzy ZHP?
Instruktor ZHP to osoba, która dążąc do zdobycia tej funkcji, sama musi przejść przez długą ścieżkę edukacji i wyzwań. Zdobywając doświadczenia, uczestnicząc w kursach, warsztatach, pokonując własne słabości, taka osoba uczy się, jak dobrze wychowywać i uczyć przyszłe pokolenia harcerzy. To dzięki instruktorom ZHP Wasze dzieci w przyszłości zostaną zaradnymi i dobrze wykształconymi pracownikami, kierownikami, ludźmi pełnymi pasji, posiadającymi własne rodziny i dobre perspektywy.
W uznaniu dla naszego systemu pracy z kadrą, polscy prawodawcy przewidzieli odpowiednie uprawnienia dla naszych instruktorów. Znaczy to tyle że posiadacze odpowiednich stopni instruktorskich mają państwowe uprawnienia wynikające z ogólnie obowiązujących przepisów. Uprawnienia te sa następujące:
Przewodnik:
Osoba w stopniu przewodnika może:
- przyjmować w imieniu organizacji Obietnicę zucha, Przyrzeczenie Harcerskie
- pełnić funkcje instruktorskie
- kandydować do władz i zasiadać we władzach ZHP (z wyjątkiem komendanta chorągwi, Przewodniczącego ZHP, Naczelnika ZHP i członków sądów harcerskich, którymi mogą być wyłącznie harcmistrzowie, oraz komendanta szczepu, którymi mogą być co najmniej podharcmistrzowie)
- być wychowawcą w placówce wypoczynku, bez konieczności ukończenia kursu dla wychowawców placówek wypoczynku a nawet nie będąc osoba pełnoletnią (co jednakże nie zwalnia organizatora wypoczynku z posiadania w kadrze danej formy odpowiedniej ilości osób pełnoletnich sprawujących opiekę a więc posiadających odpowiednie kompetencje i uprawnienia)
- posiadanie stopnia instruktorskiego zwalnia także z konieczności ukończenia kursu kierowników wycieczek i imprez szkolnych tam gdzie takie uprawnienia sa wymagane jednakże przy utrzymaniu wymagania bycia osoba pełnoletnią.
Podharcmistrz:
Osoba w stopniu podharcmistrza może:
- być opiekunem próby na stopień przewodnika,
- być opiekunem próby na stopień podharcmistrza w przypadku gdy:
- uzyskała zgodę właściwej KSI,
- posiada stopień podharcmistrza od minimum 2 lat,
- ma otwartą próbę harcmistrzowską,
- jako opiekun pozytywnie przeprowadziła i zamknęła co najmniej jedną próbę przewodnikowską;
- być członkiem komisji stopni instruktorskich hufca,
- zdobyć Brązową Odznakę Kadry Kształcącej,
- zostać odznaczona Brązowym Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP”,
- być kierownikiem placówki wypoczynku, bez ukończenia kursu dla kierowników wypoczynku (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania.).
- Co najmniej stopień podharcmistrza powinni posiadać instruktorzy pełniący np. takie funkcje jak: namiestnik, komendant szczepu itp. co zresztą znajduje odzwierciedlenie w przepisach wewnętrznych ZHP
Harcmistrz:
Osoba w stopniu harcmistrza może:
- kandydować i być wybranym na funkcję Przewodniczącego ZHP, Naczelnika ZHP, komendanta chorągwi,
- pełnić funkcję w sądach harcerskich,
- pełnić funkcję w komisjach stopni instruktorskich,
- pełnić funkcję opiekuna próby na każdy stopień instruktorski,
- zdobyć Srebrną i Złotą Odznakę Kadry Kształcącej,
- zostać odznaczona Srebrnym i Złotym Krzyżem za Zasługi dla ZHP.
Co zuch/harcerz powinien posiadać i co jest konieczne, aby należał do gromady/drużyny?
Przede wszystkim zuch/harcerz już od pierwszej zbiórki musi posiadać zgodę rodziców lub opiekunów prawnych na przynależność do gromady/drużyny. W dalszej kolejności, w ciągu najbliższych 6 miesięcy, powinien skompletować mundur, który jest najważniejszym atrybutem członka ZHP. Ponadto obowiązkiem każdego członka ZHP jest opłacanie składek.
Bezpieczeństwo…
Związek Harcerstwa Polskiego, jako organizacja wychowawcza, zapewnia swoim członkom ciekawe, ale co najważniejsze – bezpieczne formy spędzania wolnego czasu. Przede wszystkim wszyscy instruktorzy, którzy pracują z dziećmi i młodzieżą, są odpowiednio przeszkoleni. W całej organizacji panują jednakowe standardy kursów, które musi przejść każdy, kto podejmuje funkcję wychowawczą w ZHP. Poza tym, instruktor zobowiązany jest do zdobycia uprawnień państwowych, niezbędnych do organizacji szczególnych form aktywności, np. instruktorów żeglarstwa, wspinaczki itp.
Warto dodać, że każde działanie w ramach pracy drużyny, może odbywać się jedynie pod nadzorem osoby pełnoletniej. Ze względu na specyfikę naszej metody wychowawczej nie zawsze ten nadzór jest bezpośredni jednakże zawsze jest adekwatny do stopnia rozwoju Państwa dziecka. Opiekunem może być rodzic, nauczyciel, ksiądz czy instruktor ZHP, jednakże dla zapewnienia właściwego nadzoru wymagamy by osoby te posiadały stosowne uprawnienia. Często jest tak, że zastępy biorące udział w grze terenowej podczas zbiórki czy obozu, poruszają się wyłącznie z zastępowym, jednak bez osoby pełnoletniej. Instruktor organizujący takie zajęcia, posiada jednak odpowiednią wiedzę i jest wyposażony we właściwe procedury zapewniające odpowiednie bezpieczeństwo podczas takich zajęć.
Plan pracy drużyny, czy obozu tworzony jest z myślą o członkach danej jednostki. Drużynowy znając swoich harcerzy dostosowuje zajęcia do wieku, potrzeb i możliwości każdego swojego wychowanka.
ZHP działa w zgodzie z państwowymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa. Każdy obóz i zimowisko musi spełniać wymagania kuratoryjne i sanitarne, gdyż w innym wypadku nie zostanie wydana zgoda na jego zorganizowanie. Nadzór prowadzą instytucje państwowe takie jak: Państwowa Inspekcja Sanitarna czy Kuratorium Oświaty, ale także nasze wewnętrzne, harcerskie organy – komendant chorągwi czy komisja rewizyjna. Struktura ZHP pozwala na wzajemne wspieranie się instruktorów i kontrolowanie swoich działań, dzięki czemu w wielu przypadkach unikane są nieprawidłowości i błędy.
Wychowawcy harcerscy przywiązują także bardzo dużą wagę do bezpieczeństwa emocjonalnego. Realizując założenia programowe nie zapominają o najważniejszych umiejętnościach. Potrafią rozmawiać, a przede wszystkim słuchać. Nie przechodzą obojętnie obok problemów młodzieży, starają się reagować i je rozwiązywać. Przy wszystkich swoich działaniach instruktor szanuje godność i prywatność każdego członka ZHP.